"Een moeilijke opdrachtgever kan een invloed hebben op je mentale welzijn"
Matthew Knight over de mentale kant van freelancen. 👨🏼⚕️
Ik heb een haat-liefdeverhouding gehad met freelancen sinds ik negen jaar geleden de sprong naar het zelfstandigenbestaan waagde. Ik ben graag mijn eigen baas, maar ik fantaseer ook dagelijks over in loondienst zijn. Ik vind het heerlijk dat ik niet financieel afhankelijk ben van één enkele werkgever, maar ik heb ook een hekel aan de donkere financiële wolken die zich altijd boven mijn hoofd lijken te verzamelen.
Dit betekent niet dat ik geestelijke gezondheidsproblemen heb, maar deze zaken beïnvloeden mijn mentaal welzijn wel. Dat leerde ik tijdens een gesprek met Matthew Knight, een zelfstandige strateeg en de oprichter van Leapers, een Britse online community die de mentale gezondheid van zelfstandigen ondersteunt. In 2017 lanceerde hij deze peer-support community, naar eigen zeggen om wat te doen aan het gebrek aan mentale ondersteuning voor freelancers.
Ik stelde hem onlangs al mijn prangende vragen over de mentale uitdagingen die freelancen met zich mee brengt. Dit is wat hij te zeggen had.
Wat zijn volgens jou de unieke mentale uitdagingen die met freelancen gepaard gaan?
De basisprincipes voor een goede geestelijke gezondheid gelden voor iedereen – voeding, beweging, rust, grenzen stellen. Een van de unieke uitdagingen waar zelfstandigen mee te maken krijgen, is een gevoel van gebrek aan controle. Werk je in loondienst, dan heb je een manager die fungeert als je controlesysteem. Als freelancer kunnen je een heleboel dingen overkomen waar je niet noodzakelijk controle over hebt en waardoor je je overweldigd kan voelen. Denk aan vijf, zes klanten die om je tijd concurreren, ziek worden en geen loon ontvangen, een opdrachtgever die moeilijk doet …
De tweede belangrijkste uitdaging is begrenzing van je werk. Voor werknemers kan het makkelijker zijn om aan het eind van de dag hun werkpet af te zetten. Als je als freelancer op vakantie bent en een opdrachtgever je mailt, komt dat rechtstreeks binnen. Het kan lastig zijn om die harde, afgelijnde grenzen te stellen en dat kan leiden tot het gevoel dat je nooit even kan afschakelen. Uit onderzoek dat we deden met Leapers, weten we dat vakantie nemen freelancers opzadelt met meer stress, in plaats van stress te verminderen.
Het beeld dat ik hier schets klinkt naar, maar de meeste mensen zijn gelukkiger als freelancer dan in loondienst. Het verschil is dat de toppen heel hoog zijn en de dalen heel diep. En het voelt alsof alles op jouw schouders rust, omdat je geen team hebt waarmee je de last kan delen.
Is een moeilijke opdrachtgever dan eigenlijk een mentale uitdaging?
We spreken hier over mentale gezondheid met een kleine letter “m”, wat een groot verschil is met het hebben van een mentale ziekte. Iedereen heeft een mentale gezondheid die aan verandering onderhevig is en die beïnvloed wordt door wat er in ons leven gebeurt. Een moeilijk gesprek met een opdrachtgever heeft invloed op hoe iemand zich emotioneel voelt. Betekent dit dat een moeilijke opdrachtgever een mentale uitdaging vormt? Nee. Kan zo’n gedrag invloed hebben op de mentale gezondheid van de freelancer? Misschien, dat verschilt van freelancer tot freelancer.
Dit is geen yoga-en-bananen zweverige zelfhulp-onzin – het gaat om de duurzaamheid van jouw bedrijf. Jij bent de draaischijf van jouw onderneming. Toch vergeten we vaak onze eigen batterij op te laden.
Ik vind het zelf moeilijk om over de mentale kant van freelancen te praten. Het is hetzelfde als pleiten voor betere tarieven voor creatieve freelancers. Ik wil niet dat opdrachtgevers of andere freelancers denken dat het financieel of emotioneel niet goed met me gaat; ik wil gewoon dat we hier als freelancers meer over praten.
Bij Leapers moedigen we mensen niet aan om over hun mentale gezondheid te praten; we moedigen hen aan om te praten over de dingen waar ze tegen aan lopen. Het is belangrijk dat freelancers praten, punt. Iedereen heeft er baat bij te beseffen dat hetgene waar je mee worstelt eigenlijk een systematisch probleem is, of gewoon hoort bij zelfstandig ondernemerschap – in plaats van te denken dat je iets verkeerd doet.
Ten tweede is er zoiets als groepswijsheid. Als je hetgene waarmee je worstelt deelt, kun je er zeker van zijn dat iemand anders ooit hetzelfde heeft meegemaakt en je input kan geven. En als dat niet zo is, kan iemand zeggen: “Dat is klote. Wil je een kop koffie drinken?”
Dat betekent niet dat je onmiddellijk op LinkedIn moet posten over alles waar je mee worstelt. Het gaat er meer om ondersteunende netwerken op te bouwen en te weten wanneer en waar het nuttig is om iets te delen, en wanneer en waar niet.
Denk je dat overheden meer zouden moeten doen om het mentale welzijn van freelancers te ondersteunen?
De overheid moet een rol spelen in de zorg voor elke burger. Uiteindelijk heeft de overheid er baat bij als meer bedrijven meer waarde genereren voor de economie. Als de mentale gezondheid van kleine ondernemers niet wordt ondersteund, heeft dat op lange termijn een negatieve impact op de overheidsfinanciën. Kleine ondernemers in het Verenigd Koninkrijk zijn immers vaker afhankelijk van de publieke gezondheidszorg dan van particuliere verzekeringen. Dat kost geld en betekent dat de staat uiteindelijk minder in staat is om iedereen te ondersteunen.
Iedereen wint erbij als iedereen naar elkaar omkijkt. Er is data die aantoont dat elke pond die je in mentale gezondheid investeert een besparing van vijf pond oplevert, omdat daarmee de gevolgen van een slechte mentale gezondheid worden afgewend.
Zou het ook niet een kwestie van meer geld kunnen zijn? Zouden betere tarieven voor creatieven de mentale kant van freelancen kunnen oplossen?
Geld lost het probleem niet op; het creëert eerder meer problemen. Geld kan wel specifieke zorgen wegnemen. Minder stress hebben over te lage of onregelmatige inkomsten helpt, maar slechts tot op zekere hoogte.
Financiële onzekerheid is de enige uitdaging waarmee iedereen bekend is alvorens als zelfstandige te beginnen. Uit enquêtes die we met Leapers afnamen, blijkt dat de meeste freelancers zich niet bewust zijn van alle andere factoren die een invloed zullen hebben op hun mentale welzijn. Iedereen die voor zichzelf begint, is verbaasd over de leercurve; alle nieuwe dingen die ze moeten doen en uitzoeken; hoe groot de impact daarvan op hun welzijn is; en dat ze de ondersteunende structuur van een baan verlaten hebben. Mensen realiseren zich niet hoe waardevol dat is, omdat het nogal ongrijpbaar is. Wanneer freelancers dan hun ondersteunend netwerk of hun tribe vinden, zijn ze zo blij. Omdat ze op adem kunnen komen en het gevoel hebben dat ze een team hebben waarmee ze kunnen praten."
Interview door Linda A. Thompson, foto met dank aan Leapers.
PS: In onze volgende nieuwsbrief geeft Matthew zijn beste zelfzorgtips voor freelancers. Binnenkort in je inbox.
Accountable maakt je freelance leven gemakkelijker: minder papierwerk en meer overzicht over wat je echt verdient. Wij probeerden het uit en zijn fan! Lezers van The Friendly Freelancer kunnen Accountable een maand gratis gebruiken. Als je je via deze link registreert krijgen wij een commissie die ons helpt onze nieuwsbrief te publiceren. 💜